Ahmet ERASLAN

Birlik rahmet, ayrılık azaptır.

HALI ATOLYESİ BAŞÇİFTLİK’TE (11)

Tokat halıcılık kursu yetkilileri halı tezgahlarını Başçiftlik Belediyenin tahsis ettiği binaya kurdular.
Tezgahlar kurulurken Asım Yıldız görevlilere yardım etti. Çünkü kızlar Tokat’ta kursta iken işi gereği gittiği Turhal dönüşü hem kurstaki kızını ziyaret ediyor, dayısı Salih ile konuşuyor hem de tezgahları inceleyip görevlilerden bilgi alıyordu.
Şimdilik Başçiftlik’e bu işten anlayan tek kişi Asım.
Özel İdare bünyesindeki halı tezgahlarında dokunan halıları genelde bürokratlar, doktorlar ve Tokat’ın ileri gelenleri alıyorlar.
Halıların çoğunun sahibi halı daha tezgâhta iken bellidir.
Özel İdare aynı sisteme Başçiftlik’te de devam etti.
Dokunan halıları, sıra ilmeği 90 kuruştan Özel İdare alacaktı. Bunun için anlaşma yapıldı ve kızlar kendi memleketlerinde çalışmaya başladılar.
Genel olarak bir halı tezgahında bir usta kız, bir ya da iki onun yardımcısı olur. Yardımcılara “çırak kızlar” deniyor. Çırak olan kız yetenekli ise bir halının bitiminde halının nasıl dokunacağını öğrenmiş ve ustalaşmış olur.
Halılar sorunsuz dokunuyor, Tokat’taki kursu bitirmeden dönen kızlardan bazıları da çırak olarak dönmüş oldular halı atölyesine.
Halılar dokunup, Tokat Özel İdaresine teslim ediliyor, yeni halılar çözülüyor tezgahlara.
Halı ipleri Isparta Sümerbank fabrikasından alınıyor.
Isparta’da çalışan Niksarlı Atalay yardımcı oluyor hemşerilerine. İp almaya ya İhsan Şen ya da Asım Yıldız gidiyor.
Asım tezgahların kurulmasından halıların dokunmasına her aşamada İhsan Şen’in yardımcısı gibi artık. Halı ustası kızlardan Mürüvvet’in de babası.
Isparta Sümerbank halıcılık müessesinde çalışan Atalay, halı ipi almak için Isparta’ya gelen İhsan Şen’e “Halıları Tokat için kaç liraya dokuyorsunuz Başkan” diye sordu.
İhsan, “Sıra ilmeği 90 kuruş” dedi.
Atalay hayret ederek, “İhsan Bey! Çocukları neden bedava çalıştırıyorsunuz? Biz sıra ilmeğine 2,5 lira verelim, halıları bizim müessese adına dokuyun.”
İhsan, “Atalay! Dalga geçmiyorsun değil mi?”
“Ne dalgası Başkan, istersen hemen mukavele yaparız. Zaten ipleri de bizden alıyorsunuz.”
“Olur” dedi İhsan. “Ama halı tezgâhları Tokat halı okulunun.”
Atalay, “Sorun olmaz Başkan, biz size yeni tezgâh getirir kurarız. Siz de Tokat’ın tezgahlarını iade edersiniz.”
İhsan Şen düşündü biraz, “Anlaşma süresi bitmeden yapamayız bunu. Ben anlaşmaya bakıp sana telefon edeceğim Atalay” dedi.
Atalay, Niksar’dan Atamanlardan.
Çalıştığı müessese nedeni ile hem halıcılığı hem halı piyasasını iyi bilen birisi. Bugüne kadar hep yardımcı olmuştu halı ipi almak için Başçiftlik’ten gelen İhsan Şen ve Asım Yıldız’a. İhsan Başkan güveniyor ona.
İhsan Şen, Başçiftlik’e döndüğünde Tokat Halıcılıkla yapılan mukaveleyi inceledi. Sürenin bitmesine az kalmıştı. Konuyu dillendirmeyecek, mukavele süresinin bitmesini bekleyecekti.
Dokunması biten halıların yerine yeni halı çözdürmedi Tokat için. Süre bittiğinde Tokat’taki yetkililerle konuştu, verdikleri fiyatın çok düşük olduğunu anlattı, sıra başına verdikleri 90 kuruşu artırmalarını istedi ama kabul ettiremedi.
İhsan, “Gelip sökün tezgahlarınızı” diyerek ayrıldı Tokat’tan.
Mehmet Yıldız

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir