13 02 2024

Asım halı tezgahı almak için neden çok ısrar ediyordu İhsan Şen’e?
Kızlar Başçiftlik’e döndüğünde, halı tezgahlarının kurulmasına, halı iplerinin hazırlanmasına yardım etti Asım. Tokat’tan gelen yetkililerle birlikte çalışması tecrübesini artırdı.
İhsan Şen ne görev verirse yapıyor halı tezgâhları ve halılarla ilgili.
Bazen ip almak için Isparta’ya ve Sivas’a gidiyor, yeni tezgahların çözgüsünü yapıyor, dokunan halıları kontrol ediyor.
Asım, artık halı atölyesinin sorumlusu gibi ama fahri çalışıyor.
Kızların dokuduğu halıları her aşamada kontrol ediyor, yapılan yanlışları düzelttiriyor, yeni dokunacak halıların çözgüsünü yapıyor.
Halı desenlerini; yedi dağın çiçeği, lalezar, kır çiçeği, bin bir çiçek, çeşmi bülbül gibi halı çeşitlerini öğrendi artık.
Hereke halısı için 60/60 kalite dendiğinde yatayda ve düşeyde 10 santiminde 60’ar düğüm olmalıdır. Yani 100 cm karede 3.600 düğüm olacak şekilde ustalık isteyen ince bir işçilik gerekiyor kaliteli halı için.
Yataydaki düğüm sayısının altyapısını, düşey olarak arkalı önlü olarak tezgâha çözülen 12 katlı çözgü iplikleri belirler.
Yataydaki düğümler ise 3.5 numara renkli halı ipleri ile atılır. Düğümlerin yapıldığı iplerin rengi, kızların yanında bulunan desen örneğine göre seçilir ve yapılır.
Her düğüm atıldıktan sonra iplerin ucu kesilir, iki sıra düğüm bittikten sonra, “kirkit” denen tarak şeklindeki metal bir aparatla üzerine vurularak iki sıra düğüm sıkıştırılır.
Halı atölyelerinden gelen “tak-tak” sesleri kirkitle düğümlerin sıkıştırılma sesidir.
Düğümler atılırken gelişigüzel kesilen renkli halı ipleri iki sıra bittikten sonra demir tarakla taranıp ayarlı bir makasla kısacık kesilerek halının yüzeyi son şeklini alır.
Halı kalitesinin altyapısı, halının tezgâhta çözülmesi aşamasında başlar. Bu aşama halı ustası kızların işi değil, Asım’ın işi artık.
Kooperatifte sorunlar yaşanıp atölye dağıldığında işsiz kalmış gibi hissetti Asım. O nedenle sık sık Başkan İhsan Şen’i ziyaret ediyor ve bir halı tezgahı istiyor.
Mehmet Yıldız

BESİCİ ASIM’DAN HALICI ASIM’A (14) TEZGAHLAR KOOPERATİFİN MALI (16)