8 02 2024

BİR EYLEM BİR DEĞİŞİM.
Bu gösteri ve toplu yürüyüş, Türkiye’de köylülerin ilk hak arama eylemlerinin başında gelir ve sonuçları açısından en önemlisidir.
Sadece Tokat ve çevresinde değil Başçiftlik’ten Karadeniz sahillerine kadar uzanan coğrafyada yoksul halkın ekonomik gelişmesinin lokomotifini harekete geçirmiştir.
Olaydan birkaç hafta sonra Tokat Valisi Yusuf Yakupoğlu, yanına hiçbir resmi yetkili almadan, sadece şoförü ile çıkıp geldi Başçiftlik köyüne.
Belediye başkanı ve köyün ileri gelenleri ile görüştü.
İlkokulun bahçesinde toplanan Başçiftlik sakinlerine hitap etti.
Yollarının kötü olması nedeni ile onlara hak verdiğini, yürüyüş yapmakta haklı olduklarını söyledi. En kısa zamanda iş makınalarını göndereceğini söylemesine rağmen, kalabalık ona tepki vermiyor sessiz kalıyordu. Köylüyü, söylediklerine inandıramadığını fark etti Vali.
Konuşmasına, “Bana inanmamakta haklısınız. Bugüne kadar devlet adına size verilen sözlerin tutulmadığını biliyorum. Belediye başkanınızla uzun uzun konuştuk ve geçmişte olanları, verilen sözlerin yerine getirilmediğini, kışın kardan, baharda çamurdan neler çektiğinizi biliyorum. Benim doğup büyüdüğüm yerde sizin memleketinizden farklı değil. Ben de sizin gibi çiftçilik yapan bir ailenin çocuğuyum. Okullarda yatılı okudum, sizlerin ve bu memleketin derdini anlıyorum” dediğinde kalabalık kıpırdandı, birkaç cılız alkış sesi geldi.
Vali, “Bana yardımcı olursanız sadece bu yolun yapılması ile sınırlı kalmaz sizlerle iş birliğimiz. Bu kasabanın kalkınması için elimden ne geliyorsa yapacağım” dediğinde alkış sesleri çoğaldı.
“Yolunuzu yapılmış bilin. Ayrıca, ilkokulu bitirmiş kız çocuklarını, Tokat’ta açtığımız yatılı halı kursuna gönderebilirseniz, kız çocuklarına “Hereke Halısı” dokumayı öğretiriz. Bunu bir düşünün. Uzun süren kış koşullarında çocuklarınızın halı dokuyup para kazanmasını istemez misiniz? Belediye Başkanı ile sürekli irtibat halinde olacağız, sizden haber bekleyeceğim. Sizleri selamlıyorum. Hoşça kalın” diye bitirdi sözünü.
Yasalara uyarak yapılan bir gösteri, uzun yıllar ihmal edilmiş bir yolun yapılmasını sağlayacak, bir Valinin halkın sesine kulak vermesi 1400 rakımlı bir köyün ve yakın coğrafyasının ekonomik ve sosyal kaderini değiştirecekti.
Bu gösteri köydeki hiç kimseyi “Anarşit” ya da “Gominist” yapmamıştı. Yürüyüşe katılan da “Anarşit olurum” diye kaytaran da aynı kalmış kimsede bir değişiklik olmamıştı.
Devam eden aylarda yolun yapımı için iş makineleri geldi, yolun düz kısımları genişletildi, sorunlu kısımlarında güzergâh değişiklikleri yapıldı, çamurdan kurtarmak için drenajlar yapılıp güzergâhın tamamı çakılla kaplandı.
Ama köydeki ve çevresindeki asıl değişim kursa giden Başçiftlik kızlarının narin ve ince parmakları ile başlayacaktı.
Kursa gidebilecek kızların listesi hazırlandı sonraki günlerde. Bazı kız babaları çok istekli olmasına rağmen bazıları gönülsüzdü. Gönülsüz olanların çoğunu çevresi ikna etti ve kırka yakın kız belirlendi Tokat Halıcılık Okuluna kursa gönderilmek için.
Tokat Valisi Yusuf Yakupoğlu, 1928’de Alucra (Giresun)’da bir çiftçi çocuğu olarak doğdu.
İlkokulu Aluçra, ortaokulu Şebinkarahisar Ortaokulu’nda okudu. Parasız yatılı okuduğu Erzurum Lisesi’ni, 1945 yılında pekiyi derece ile bitirdi.
1949 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İdari Şubesinden mezun oldu.
Suşehri, Muradiye, Şebinkarahisar, Bor, Beykoz ve Beşiktaş kaymakamlıklarından sonra, sırası ile Elâzığ, Tokat (1967-70), Edirne ve Çankırı valilikleri yaptı.
Bu yazıyı yazarken yaptığım araştırmada Vali Yusuf Yakupoğlu’nun, İBB Meclisinde birlikte görev yaptığım arkadaşım Alirıza Yakupoğlu’nun amcası olduğunu öğrenmem, beni ayrıca sevindirdi.
Mehmet Yıldız

ÖĞRETMENLER (7) KAHRAMAN KIZLAR (9)